Değerli Müşterimiz,
Bu bültenimizde, Bakanlık Temsilcisi Bulundurmanın Zorunlu Tutulduğu Anonim Şirket Genel Kurul Toplantıları konusu değerlendirilmektedir.
Anonim Şirketlerin Genel Kurul Toplantılarının Usul ve Esasları ile Bu Toplantıda Bulunacak Bakanlık Temsilcileri Hakkında Yönetmeliğin (“Yönetmelik”) 32. Maddesi gereğince, kuruluş ve esas sözleşme değişiklik işlemleri Bakanlık iznine tabi şirketlerin bütün genel kurul toplantılarında, diğer anonim şirketlerin belirli konulara ilişkin genel kurul toplantılarında ve ertelenmesi halinde yapılacak ikinci toplantılarda, eski adıyla Hükümet Komiseri, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunundaki yeni adıyla Bakanlık Temsilcisi bulundurma zorunluluğu söz konusudur.
- Konu Özeti;
Anılan Yönetmeliğin 32. maddesine göre, Anonim Şirketlerin genel kurul toplantılarında Bakanlık Temsilcisi bulundurulmasını zorunlu kılan belirli koşul ve konular aşağıda başlıklar halinde sıralanmaktadır:
|
1. Kuruluş ve esas sözleşme değişikliği işlemleri Bakanlık iznine tabi olan şirketlerin bütün genel kurul toplantılarında, |
|
Bu şirketler: -Bankalar, -Finansal kiralama şirketleri, -Faktoring şirketleri, -Tüketici finansmanı ve kart hizmetleri şirketleri, -Varlık yönetim şirketleri, -Sigorta şirketleri, -Anonim şirket şeklinde kurulan holdingler, -Döviz büfesi işleten şirketler, -Umumi mağazacılıkla uğraşan şirketler, -Tarım ürünleri lisanslı depoculuk şirketleri, -Ürün ihtisas borsası şirketleri, -Bağımsız denetim şirketleri, -Gözetim şirketleri, -Teknoloji geliştirme bölgesi yönetici şirketleri, -Serbest bölge kurucusu ve işleticisi şirketler, -Sermaye Piyasası Kanununa tabi şirketler(Kayıtlı sermaye sistemini kabul eden halka açık anonim şirketlerin kayıtlı sermaye tavanı içinde yapacakları sermaye artışlarında Bakanlık izni aranmamaktadır.) Bu şirketlerin bütün genel kurul toplantılarında Bakanlık Temsilcisi bulundurulması zorunlu tutulurken, ayrıca yukarıda sayılan bu şirketlerin, esas sözleşme değişikliği gerçekleştirmek amacıyla planladıkları genel kurullarının ancak önceden Bakanlıktan izin alındıktan sonra yapılabileceği, Yönetmeliğin 7/2. Maddesi kapsamında düzenlenmiştir. |
|
2. Diğer şirketlerde ise gündeminde aşağıdaki konuların bulunması halinde, |
|
· Sermayenin arttırılması veya azaltılması, · Kayıtlı sermaye sistemine geçilmesi ve kayıtlı sermaye sisteminden çıkılması, kayıtlı sermaye tavanının arttırılması, · Faaliyet konusunun değiştirilmesine ilişkin esas sözleşme değişikliği, · Birleşme, bölünme veya tür değişikliği. |
|
3. Genel kurula elektronik ortamda katılım sistemini uygulayan şirketlerin genel kurul toplantılarında, |
|
4. Yurt dışında yapılacak bütün genel kurul toplantılarında,[1] |
|
5. Yurt dışında yapılacak imtiyazlı pay sahipleri özel kurul toplantılarında. |
- Konuya İlişkin Diğer Önemli Noktalar;
- Yönetmeliğin 32/4. Maddesi gereğince, Kuruluş ve esas sözleşme değişikliği işlemleri Bakanlık iznine tabi olan şirketler hariç olmak üzere; tek pay sahipli Anonim Şirketlerin genel kurul toplantılarında ve imtiyazlı pay sahipleri özel kurullarında, Bakanlık Temsilcisi bulundurmak zorunlu değildir. Ancak, çağrıyı gerçekleştirenlerin talebi halinde, görevlendirme makamınca uygun görülürse Bakanlık Temsilcisi görevlendirilebilir. Sermayenin en az onda birini oluşturan pay sahipleri de yine gerekçelerini bildirmek suretiyle Bakanlık Temsilcisi görevlendirilmesini talep edebileceklerdir.
- Limited Şirketler bakımından ise; 6102 sayılı TTK’nın 617. maddesinde, Anonim Şirketlerin genel kurullarına ilişkin hükümlerin kıyas yoluyla Limited Şirketler için de uygulanacağı belirtildiyse de, aynı maddenin 3. fıkrasında, Bakanlık Temsilcisine ilişkin olanların bu kıyastan hariç tutulacağına yer verilmiştir. Dolayısıyla, Limited Şirketlerin genel kurullarında Bakanlık Temsilcisi bulundurma zorunluluğu olmadığı gibi Limited Şirket yönetimince bu yönde bir talepte bulunulsa dahi Ticaret İl Müdürlüklerince herhangi bir görevlendirme yapılmayacaktır.
- Bakanlık Temsilcisi, genel kurul tutanağının hazırlanmasına nezaret etmektedir. Ayrıca toplantı ve kararların alınması ile ilgili tespit ettiği hukuka aykırılıkları da toplantı tutanağına geçirtmektedir. Ek olarak, tutanağa eklenen muhalefet şerhleri de Bakanlık Temsilcisi tarafından imzalanmakta, eğer imzalanmazsa toplantı tutanakları geçersiz kalmaktadır. Dolayısıyla, Bakanlık Temsilcisinin imzası eksik ise genel kurulda alınan bütün kararlar geçersiz hale gelecektir. Öte yandan, Bakanlık Temsilcisi tarafından imzalanan belgeler aksi ispatlanıncaya kadar kesin delil olarak kabul edilecektir.
- Sonuç;
Görüldüğü üzere, Bakanlık Temsilcisinin zorunlu katılımı öngörülen genel kurul toplantılarının geçerliliği bu şartın yerine getirilmiş olmasına ve ilgili tutanakların Bakanlık Temsilcisinin de imzasını içermesine bağlıdır. Uygulama bakımından, Bakanlık Temsilcisinin nezareti belirli bir usul ve zaman sınırlaması içerisinde mersis sistemi üzerinden talep edilmektedir. Hem hukuki gereklilikleri karşılamak hem de süreleri takip edebilmek adına bu konuda profesyonel destek almak faydalı olacaktır.
Saygılarımla,
Nilsu KAYI – Avukat
Yararlanılan Kaynaklar:
- 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu
- Anonim Şirketlerin Genel Kurul Toplantılarının Usul ve Esasları ile Bu Toplantıda Bulunacak Bakanlık Temsilcileri Hakkında Yönetmelik
- Pulaşlı, Şirketler Hukuku Genel Esaslar
[1] Genel kurul toplantılarının yurt dışında yapılabilmesi ana sözleşmede bu hususun açıkça düzenlenmesine bağlıdır. Yurt dışında gerçekleştirilmesi planlanan genel kurul toplantısında Bakanlık Temsilcisi istenmesine ilişkin başvuru 30 gün öncesinden yapılır. Yurt dışında yapılacak genel kurul toplantılarında görevlendirilecek Bakanlık temsilcilerinin, kendi aylık/kadro dereceleri için 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanununun 34. maddesi uyarınca Cumhurbaşkanınca tespit edilen gündelikleri ilgili şirket tarafından karşılanır. Bu amaçla yapılacak görevlendirmeler beş günü aşamaz. Yurt dışında yapılacak genel kurul toplantılarına görevlendirilen Bakanlık temsilcisinin yol giderleri ilgili şirket tarafından karşılanır.